Gezamenlijke hardheid (GH waarde) in je aquarium
Leer wat een goede gh waarde is in je aquarium en hoe je, je GH waarde, kunt verhogen of verlagen.
In deze blog behandelen wij de waterparameter Gezamenlijke hardheid (GH). Wij proberen het zo simpel mogelijk te houden wat past bij onze strategie, alleen komen er toch wat scheikundige termen aan te pas. We geven je tips over GH waarden die je aan kan houden, hoe de GH te verhogen en hoe de GH te verlagen. Wij beschrijven deze blog vanuit het oogpunt van aquariumplantengroei. Dit is een andere benadering dan vele andere blogs die vooral visgericht zijn of dusdanig scheikundig dat men het niet snapt. We geven wat achtergrondinformatie maar proberen het vooral praktisch te benaderen.
Dat wil niet zeggen dat wij het belang van aquariumdieren op een tweede plan zette. Wanneer men levende dieren toevoegt moet er altijd gezorgd worden voor de optimale waarden waarop ze gehouden worden.. Een goede speciaalzaak vermeldt dit bij aankoop. Het is echter ook zeer goed om te weten wat aquariumplanten nou eigenlijk nodig hebben en de waardes voor plant en dier optimaal te maken.
Verschil tussen gezamenlijke hardheid (GH) en carbonaathardheid (KH) in je aquarium
Voor veel aquarianen is het verschil tussen GH (algehele hardheid) en KH (carbonaathardheid) vaak abacadabra. Logisch ook want het heeft met scheikundige verbindingen te maken en beiden geven een bepaalde hardheid weer. Vereenvoudigt uitgedrukt is de gezamenlijke hardheid een maat voor een bepaald mineraalgehalte in je water (magnesium/calcium). KH geeft het aantal carbonaten en bicarbonaten weer.
In de praktijk betekent dit dat de KH in het water de carbonaathardheid laat zien en wat de zuurbindende factor is. De GH geeft weer hoeveel Magnesium en Calcium er in het water aanwezig is. Beiden kunnen afhankelijk van elkaar verhoogt of verlaagt worden.
Wat betekent GH (gezamenlijke hardheid ) en waar bestaat het uit.
Algemeen hardheid van water, of GH, is de concentratie van calcium- en magnesiumionen in water. er zijn nog wat andere Ionen die gemeten worden maar om het simpel te houden laten we die buiten beschouwing omdat de aantallen hiervan relatief te verwaarlozen zijn. Algemene hardheid is belangrijk voor de spierontwikkeling, orgaanfunctie en voortplanting van bepaalde vissoorten Voor aquariumplanten is de aanwezigheid van GH ook erg belangrijk. Planten nemen namelijk magnesium en calcium op als voeding, ten behoeve van het fotosyntheseproces.
GH meet dus alleen de totale hoeveelheid Ca/Mg-ionen in het water (en enkele andere stoffen). Calcium en vaak ook magnesium zijn aanwezig in meeste het leidingwater. Als er bijvoorbeeld een hoge GH wordt gemeten kan het zijn dat er in verhouding veel meer Calcium in het water aanwezig is en weinig magnesium. Een KH druppeltest die wij kennen meet allebei de stoffen en maakt geen onderscheid. Een magnesium gebrek kan soms dus een verborgen gebrek zijn terwijl er wel een redelijke GH wordt gemeten. Wanneer je gebruik maakt van leidingwater kan het eens raadzaam zijn om je waterkwaliteitsrapport op te vragen om te kijken welke stoffen er van nature in het leidingwater voorkomen en wat de verhouding is tussen magnesium en calcium.
GH wordt gemeten in graden (dGH).
Op zoek naar de juiste basis aquarium producten?
- JBL ProScape test kopen voor aquascapers? Vind hem hier!
- De Testkit voor gezelschapsaquaria? Deze JBL koffer is geschikt!
- Estimative index plantenvoeding poeders kopen om zelf je voedingswaarden te bepalen?
- Liever een All in One voeding van Planted Box welke past in onze strategie?
- GH+ mineralen kopen om je GH te verhogen?
- KH+ Mineralen kopen om je KH te verhogen?
- Een goed Osmosesysteem kopen om Osmosewater te maken?
- Een goede CO2 set kopen kan je hier!
- Een prima verwarmingselement vind je hier
wat is de ideale gh waarde (gezamenlijke hardheid) in je aquarium
Planten en dieren zijn over het algemeen minder gevoelig voor GH dan voor KH. Planten die bijvoorbeeld zacht water nodig hebben om goed te groeien, vereisen lage KH-waarden, maar niet per se lage GH-waarden. Deze planten zijn gevoelig voor alkaliniteit, om precies te zijn, in plaats van de algemene hardheid. De GH kan wel belangrijk zijn bij schaaldieren die afhankelijk zijn van het calcium. Het betekent niet dat de GH verwaarloosd moet worden. een langdurig calcium/ magnesiumgebrek kan de groei van aquariumplanten verminderen.
Wij raden aan om je waterraport dus te bekijken en hoeveel calcium en magnesium er in je water aanwezig is. Ook is het belangrijk om te weten of je plantenvoeding calcium en magnesium bevat. Eventueel zou je dit apart bij kunnen voegen wanneer de GH waarde te weinig is. Calcium en magnesium worden echter niet in zeer grote hoeveelheden verbruikt door een plant dus een tekort zal niet heel snel ontstaan wanneer beiden in het leidingwater aanwezig zijn.
Zachtwater-geplante aquaria hebben meestal een GH van slechts 1-3. Terwijl tanks met zeer hard water GH-waarden kunnen hebben in het bereik van 20+ dGH. Garnalen en slakken waarderen dus wel heel erg het hebben van calcium in het water;
een bereik van 5-8 GH is optimaal te noemen voor de beplante aquaria die vallen binnen onze strategie, let wel op dat de Calcium en magnesium beiden aanwezig zijn in optimale hoeveelheden. Lees verder wat nou precies de optimale hoeveelheden zijn.
Het is ook mogelijk om water te hebben met een hoge GH en lage KH. (Veel Ca/Mg maar weinig carbonaten) Het is ook mogelijk om water te hebben met een lage GH en hoge KH. (Lage hoeveelheden Ca/Mg in water, maar genoeg carbonaten). JE ziet dus, met recht twee verschillende waardes.
Hoe je gezamenlijke hardheid meten in je aquarium?
Om de gezamenlijke hardheid te meten kan je een teststrip of druppeltest gebruiken. Er zitten echter wel beperkingen aan beiden. Een teststrip is soms onnauwkeuriger of moeilijker af te lezen dan een een druppeltestkit. Maar ook deze laatste is natuurlijk niet zo nauwkeurig als een volledige wateranalyse in een laboratorium. Het kun dus zeker handig zijn om je waterwaarde op te vragen bij je waterbedrijf om zo de exacte hoeveelheid Calcium en magnesium af te lezen. Daarbij is het dus ook handig om te weten of er Calcium/Magnesium aanwezig is in plantenvoedingen en of natuurlijke elementen in je aquarium. Op deze manier weet je precies hoeveel milligram per liter calcium/magnesium in je water zit ! Hieronder een standaard formule:
1 dGH = 7.1ppm Calcium = 0.178 mmol/L Calcium
1 dGH = 4.3ppm Magnesium = 0.178 mmol/L Magnesium
Zoals eerder uitgelegd kan het dus zijn dat je GH vooral bestaat uit Calcium (of Magnesium) en dat je nog steeds dezelfde GH hardheid meet.
Merk jij aan planten dat ze niet lekker groeien en vermoed je een gebrek dan raden wij je aan om eens te kijken of je middels bovenstaande formule, het waterraport en de ingredientenlijst van je plantenvoeidng het aantal zou kunnen bepalen. Je zou de stoffen altijd nog apart kunnen toevoegen wanneer er een gebrek is!
Een waarde rond de 5 PPM Magnesium en 15 PPM Calcium wordt door vooraanstaande plantenaquaria houders als ideaal beschouwd.
GH waarde verlagen in je aquarium
Heb jij een zeer hoge GH die buiten de brede range valt (hoger dan de GH van je leidingwater) dan kan het dus zijn dat er elementen in het aquarium aanwezig zijn die de stoffen magnesium en of calcium afgeven. Denk aan plantenvoeding en of stenen. In mijn zoektocht naar waardes die als te hoog werden beschouwd dat ze problemen konden veroorzaken kwam ik niet tot duidelijkheid. Daarom geef ik je vooral advies in welke range je sowieso goed zal zitten om geen tekorten te laten ontstaan.
Een waterwissel kan uitkomst bieden, wanneer de GH van je leidingwater lager is dan de gemeten GH in je aquarium. In de praktijk is dit dus niet vaak nodig omdat planten en dieren over het algemeen minder gevoelig zijn voor hoge GH dan een hoge KH.
EEn mooi helder aquarium? deze producten gebruik ik zelf:
- Makkelijk Aquariumplanten kopen bij heems.nl?
- azaqua, De grootste aanbieder van aquariumplanten vind je hier!
- EEn all in one plantenvoeding die naadloos aansluit bij onze strategie vind je hier
- Wil je zelf met poeders aan de slag? Deze poeders zijn al samengesteld en supersimpel te mixen!
- easy carbo is een synthetische formule wat groei bevordert en algen vermindert (dit gebruik je naast je plantenvoeding)
- WAT extra voeding in de bodem? Deze tabs zijn makkelijk toe te voegen en geven geen smurrie (dit gebruik je naast je plantenvoeding)
- Een plantenpincet is onmisbaar bij een beplant aquarium! vind ze hier.
GH waarde verhogen in je aquarium
Wil jij je GH waarde verhogen voor betere plantengroei dan is het raadzaam om wat meer magnesium of calcium toe te voegen, alhoewel deze laatste vaak al in ruime mate in leidingwater aanwezig zijn. Er zijn diverse producten die calcium en magnesium bevatten en bekent staan als GH+ producten. In veruit de meeste gevallen zijn andere factoren zoals gebrekkige CO2, te weinig verlichting (of juist teveel), slechte doorstroming, tekort aan macro nutrienten de hoofdoorzaken van slechtere plantengroei.
Wanneer je met osmosewater werkt ontkom je er niet aan om je GH te verhogen. Dit kan dus simpel met GH+ mineralen waarbij calcium en magnesium in optimale verhoudingen aanwezig zijn Voor zowel leidingwater als aanlengen met GH+ van osmosewater geldt dat een waarde van 5-8 GH optimaal is voor zowel plant als dier in een beplant aquarium. Je hoeft bij deze producten geen precieze berekening te maken omdat je er op mag vertrouwen dan de stoffen in de juiste verhouding aanwezig zijn. Wijk je wat af naar de hogere kant met je GH dan levert dit zeker nog geen problemen op.
conclusie GH Aquarium
- De afkorting GH staat voor algehele hardheid
- GH (algehele hardheid) en KH (carbonaathardheid) worden vaak verward.
- GH is het totale aantal calcium en magnesium in aquariumwater (en enkele andere, in verwaarloosbare aantallen aanwezige spoorelementen)
- Een waarde tussen 5-8 GH is prima!
- Zit je wat hoger? Dit hoeft zeker geen problemen op te leveren.
- Wil jij je GH verlagen? Vaak hoeft dit niet. Kijk eerst eens of je leidingwater een lagere GH waarde bevat. en voer een waterwissel uit,
- Je GH verhogen kan nuttig zijn wanneer je leidingwater weinig calcium of magnesium bevat en dit verder niet toegevoegd wordt je kan dit berekenen.
- Je GH verhogen bij osmosewater is noodzakelijk en kan gedaan worden met GH+ mineralen.
- Staar je niet blind op de GH waarde voor wat betreft je aquariumplanten vaak zijn er andere redenen voor een slechte groei.
- Zorg altijd dat levende dieren in optimale waarden leven en pas je planten er op aan.
Bij deze webshops bestellen wij onze producten
Nog hulp nodig?
Wij besteden veel aandacht aan onze blogs en proberen je zoveel mogelijk heldere informatie te verschaffen! Mocht jij nog vragen hebben, word dan zeker lid van onze gezellige Facebook community, volg ons op Instagram voor aquarium inspiratie, of stel je vraag aan ons door een bericht te plaatsen onderaan onze blogartikelen!
Zoals altijd, Succes!
DEZE BLOG IS GESCHREVEN DOOR:
Michael Kroon
Ik heb deze website opgericht om jou te helpen met je aquarium. Lees het gratis stappenplan en meld je aan in onze leuke facebookgroep!
Benieuwd naar mijn aquarium waterwaardes? Klik op de waarde om meer te leren!
| Element/Stof/verbinding | Aanbevolen |
|---|---|
|
0 mg/l |
|
|
0 mg/l |
|
|
0 mg/l |
|
|
20-30 mg/l |
|
|
5-8 dGH |
|
|
6-10 dGH |
|
|
0,5-1 mg/l |
|
|
1-3 mg/l |
|
|
22 tot 24 graden Celsius |
|
|
30 mg/l |
|
|
5-10 mg/l |
|
|
Potassium (Kalium) |
10-30 mg/l |
|
10-15 ppm |
*opmerking: De waterwaardes zoals, in de tabel beschreven, zijn een richtlijn in welke range ik mijn beplante aquaria houd, van 40 liter of meer. Ik maak gebruik van de Estimative Index voedingsstrategie, Co2 toevoeging, voldoende licht en goede (externe) filtratie. Mijn aquaria zijn altijd flink gevuld met een mix aan aquariumplanten (traag en snelgroeiers). Fijn grind of aquasoil gebruik ik graag. Voor aquasoil geldt dat waterwaardes zoals de PH en KH (tijdelijk) beinvloed worden door de soil (verlaagd). Voor aquascapes, aquaria zonder CO2 toevoeging, aquaria met uitsluitend traagroeiende planten zouden mogelijk andere voedingswaardes gehanteerd moeten worden. Elk aquarium is uniek. Vissen moeten altijd centraal staan in het nastreven van ideale leefomstandigheden.
